Pałeczka okrężnicy (łac. Escherichia Coli)

Pałeczka okrężnicy (łac. Escherichia coli) – Gram-ujemna względnie beztlenowa bakteria należąca do rodziny Enterobacteriaceae. Wchodzi w skład fizjologicznej flory bakteryjnej jelita grubego człowieka oraz innych zwierząt stałocieplnych. W jelicie ta symbiotyczna bakteria spełnia pożyteczną rolę, uczestnicząc w rozkładzie pokarmu, a także przyczyniając się do produkcji witamin z grupy B i K. Pałeczka okrężnicy w określonych warunkach wykazuje chorobotwórczość dla człowieka, wywołując głównie schorzenia: układu pokarmowego i moczowego.
Nazwa bakterii pochodzi od nazwiska jej odkrywcy, austriackiego pediatry i bakteriologa Theodora Eschericha.

Bakterie spotyka się w jelicie człowieka i zwierząt jak również powszechnie w glebie i wodzie, gdzie trafiają z wydzielinami i kałem. Bakterie E. coli mogą kolonizować skórę i błony śluzowe jamy ustnej oraz układu oddechowego.

Cechą charakterystyczną bakterii E.coli jej różnych szczepów, jest zdolność jej przylegania do innej komórki w celu zainfekowania jej.

Wytrzymałość E. coli na czynniki środowiskowe jest stosunkowo mała. Ginie ona po 20 minutach ogrzewania w temperaturze 60° C, wrażliwa jest na wszystkie znane środki dezynfekcyjne. Jednakże w środowisku o temp. niższej i odpowiedniej wilgotności utrzymuje się miesiącami. W kale o temp. 0 °C może zachować żywotność ponad rok.

Niezwykle groźne dla organizmu jest przerwanie ciągłości przewodu pokarmowego w jamie brzusznej (spowodowane np. nadżerkami, radioterapią lub chemioterapią). Rozwój bakterii E. coli powoduje wówczas ciężkie schorzenie zapalenie otrzewnej czego powikłaniem zapalenia otrzewnej może być posocznica i wstrząs endotoksyczny (sepsa).

Niektóre szczepy E.coli produkujące egzotoksynę czasem powodują zatrucia pokarmowe najczęściej spowodowane spożyciem zakażonego pokarmu. Często do zakażeń dochodzi przez spożycie zakażonego kałem pożywienia lub wody.

E.coli gdy dostanie się do układu moczowego, powoduje jego zakażenie  .

Czynnikiem sprzyjającym jest cewnikowanie.

Do zakażeń dochodzi po zabiegach operacyjnych, sprzyja im również szpitalne zapalenie płuc.

SEPSA wywołana jest najczęściej zakażeniem E.coli bakterii G- ujemnej.

Niemal każdy, kto podróżuje, zwłaszcza do krajów o ciepłym klimacie (tropikalnym i subtropikalnym) doświadczył sam lub słyszał o „Rewanżu Montezumy” i „Słodkiej zemście Sułtana” lub „Zemście Faraona”. Dolegliwość ta dotyczy problemów żołądkowo-jelitowych związanych z częstymi wizytami w toalecie. Jedną z najczęstszych przyczyn tych problemów jest właśnie E. coli. Źródłem zakażenia jest głównie woda, dlatego nie wolno używać nie przegotowanej wody oraz kostek lodu do napojów, surowych owoców i warzyw, mięs oraz owoców morza. Silna biegunka powoduje odwodnienie, dlatego należy uzupełniać niedobory wody ( tylko woda przegotowana).

Leczenie zakażenia Helicobacter pylori przeprowadza się w celu całkowitego usunięcia bakterii H. pylori zagnieżdżonej w błonie śluzowej żołądka. Tylko w ten sposób można wyleczyć chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, a także zapobiec rozwojowi raka żołądka. Na czym polega leczenie chorych zakażonych Helicobacter pylori? Czy terapia może zapobiec nawrotom choroby i doprowadzić do trwałego wyleczenia zakażonych?

Leczenie zakażenia Helicobacter pylori polega głównie na stosowaniu antybiotyków. Celem antybiotykoterapii jest erydykacja, czyli całkowite usunięcie bakterii zagnieżdżonej w błonie śluzowej żołądka. Jednak ta metoda leczenia jest skuteczna tylko wtedy, jeśli stosuje się 2 antybiotyki jednocześnie i dodatkowo tzw. inhibitor pompy protonowej (IPP) – lek zobojętniający sok żołądkowy. Dzięki terapii potrójnej można skutecznie pozbyć się bakterii z organizmu i doprowadzić do trwałego wyleczenia chorych. W przypadku nieskuteczności (co zdarza się bardzo rzadko) stosuje się inny zestaw leków.

Leczenie zakażenia H. pylori – na czym polega eradykacja?

Zgodnie z ostatnimi ustaleniami Grupy Roboczej Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii (d/s zakażenia Helicobacter pylori) w początkowej fazie leczenia stosuje się jeden z IPP (dowolny rodzaj) i dwa antybiotyki (najczęściej amoksycylinę i metronidazol). Wszystkie te leki przyjmowane są 2 razy dziennie przez 7 dni. W leczeniu pierwszego wyboru odsetek eradykacji wynosi ok. 70% i wciąż maleje (dawniej wynosił 80%), głównie poprzez wzrastającą oporność bakterii H. pylori na standardowo stosowane leki (zwykle metronidazol lub klarytromycynę).

Jeśli leki, od których rozpoczęło się leczenie, nie są skuteczne, stosuje się tzw. leki drugiego wyboru, tj. sól bizmutu, IPP, tetracyklina (4 x dziennie) i metronidazol (3 x 500 mg). Leczenie trwa 10-14 dni. Jest to tzw. terapia poczwórna. Jednak w Polsce sole bizmutu są niedostępne, dlatego proponuje się schemat trójlekowy zawierający IPP, amoksycylinę lub tetracyklinę oraz metronidazol.

Po skutecznej eradykacji Hp, nawroty zakażenia zdarzają się bardzo rzadko i najczęściej są skutkiem ponownego dostania się bakterii do organizmu (reinfekcja), a nie wznowienia utajonej infekcji.

Helicobacter pylori – profilaktyka

Jak uniknąć zakażenia bakterią Helicobacter pylori? Przede wszystkim należy przestrzegać podstawowych zasad higieny. tj. często myć ręce i zęby. Jednym z czynników zwiększających ryzyko nawrotu zakażenia bakterią jest próchnica lub inna choroba zębów wymagająca leczenia stomatologicznego.

Czy jest dostępna szczepionka przeciwko Helicobacter pylori?

Nie opracowano jeszcze szczepionki chroniącej przez zakażeniem Helicobacter pylori. Jednak naukowcy nie wykluczają możliwości powstania tego typu preparatu, tym bardziej że pierwsze próby immunizacji ludzi antygenami tych bakterii wypadły pomyślnie. Szczepionka przyniosłaby możliwość profilaktyki zachorowań zarówno na chorobę wrzodową jak i raka żołądka

 

Zródło – internet