Eurytrema pancreaticum
przywra trzustkowa
Jest wielkości 1-1,5 cm, płaska i owalna o wrzecionowatym kształcie. Pasożytuje w przewodach trzustki i jelicie cienkim przeżuwaczy, np. świń i koni, a także w trzustce ludzi, gdzie może żyć wiele lat. Występuje najczęściej w Azji Południowej, Brazylii, ale także w innych częściach świata, w tym w Europie. Przywra trzustkowa jest słabo rozpoznana i opisana w literaturze medycznej, mimo że zakażenia tym pasożytem są częste, także w Polsce. Możliwe jest także zakażenie wieloma osobnikami tego pasożyta jednocześnie. Generalnie jest pasożytem trzustki, ale rzadziej także dróg żółciowych. Przywra trzustki ma układ narządów rozrodczych podobny jak u motylicy. Jaja mają do 60 µm. Żywiciele pośredni to ślimaki lądowe, a potem koniki polne. Do zakażenia u ludzi dochodzi w podobny sposób jak innymi przywrami, zwykle poprzez kontakt z zakażoną wodą, roślinami, na których znajdują się metacerkarie przywry. Bydło zaraża się poprzez zjedzenie np. trawy z konikami polnymi zakażonymi przywrą lub ślimakami. Mieszkańcy Azji (spożywający koniki polne) mogą się także zarazić poprzez spożycie konika zarażonego przywrą. Praktycznie także po każdej konsumpcji sushi (innego niż przygotowane ze świeżej ryby w 100% morskiej) trzeba się liczyć z możliwością zakażenia przywrą, szczególnie krwi, ale także i wątroby.
Przywry (Trematoda) – gromada pasożytniczych płazińców o ciele płaskim, nieczłonowanym, opatrzonym przyssawkami: gębową i brzuszną.
Do najgroźniejszych przywr należą: motylica wątrobowa (Fasciola haepatica), motyliczka (Dicrocoelium lanceatum), pasożytujące w przewodach żółciowych przeżuwaczy, królików, świń i człowieka oraz przywry pasożytujące we krwi, których postacie dorosłe żyją w naczyniach krwionośnych pęcherza moczowego i jamy brzusznej człowieka (bilharcjoza). Obecność przywr w drogach żółciowych, jelicie grubym lub pęcherzu moczowym jest znaczącą przyczyną zachorowań na nowotwory tych narządów.
Gromada: Trematoda – przywry (z greckiego: Trematodes – przekłuty) – są to pasożyty ludzi i zwierząt, którymi można zarazić się w wyniku spożycia surowej lub niedostatecznie ugotowanej ryby, skorupiaków i roślinności. Wszystkie przywry potrzebują mięczaków jako pierwszego, pośredniego żywiciela, w którym zachodzi złożony cykl rozwojowy. Stadium larwy, która przechodzi z mięczaków, może: wejść do drugiego żywiciela pośredniego (ryby, skorupiaki czy inne mięczaki), otorbić się na roślinach lub penetrować bezpośrednio poprzez skórę żywiciela ostatecznego.
Ważne przywry człowieka należą do rodzaju
(1) KREW: Schistosoma.
2) JELITA: Echinostoma, Fasciolopsis, Gastrodiscoides, Heterophyes, Metagonimus
(3) WĄTROBA: Clonorchis, Fasciola, Dicocoelium, Opisthorchis.
(4) PŁUCA: Paragonimus.
Produkcję swoistych przeciwciał IgE i eozynofilię często obserwuje się w zakażeniach wywołanych przez takie robaki, jak Nippostrongylus, nicienie, Ascaris i przywry. Odpowiedź jest przypisywana właściwościom robaków do stymulacji subpopulacji.
Przywry – najgroźniejsze pasożyty!
Przywry są zwierzętami wyłącznie pasożytniczymi, bytującymi głównie w narządach wewnętrznych i tkankach swoich żywicieli.
Przywry należące do płazińców, mają złożony cykl życiowy z wieloma stadiami rozwoju. „Naturalnymi” – ostatecznymi żywicielami osobników dojrzałych są kręgowce, m.in. owce, bydło, świnie, gryzonie, pies, kot i człowiek. Pozostałe stadia rozwijają się na zewnątrz i wewnątrz żywiciela pośredniego, np. ślimaka, ryby, mrówki. Kiedy inne stadia przywry niż dojrzałe, rozwiną się u ludzi w nienaturalny im sposób, nazywamy to chorobą motyliczą. Również kiedy przywra zmienia typowy dla jej zamieszkania narząd inwazyjny na zupełnie inny, choroba z tym związana posiada taka samą nazwę.
Z nazw poszczególnych przywr dowiadujemy się, które zwierzęta są typowymi żywicielami oraz który narząd jest „prawidłowym” miejscem osiedlenia się przywry.
Odmiany przywr:
– przywra jelitowa,
– owcza motylica wątrobowa,
– przywra trzustkowa
– ludzka motylica wątrobowa.
Choroby przywropochodne – motylica wątrobowa
Motylica jako choroba ma miejsce w przypadku „niewłaściwego” żywiciela lub nietypowego jak dla niej narządu w organizmie.
Nowy rodzaj chorób, oparty na skażeniach solwentami – rodzaj parazytyzmu dotyczący chorób spowodowanych przez kolejne stadia rozwoju przywr o nietypowej lokalizacji spowodowanej zanieczyszczeniem środowiska wewnętrznego organizmu solwentami – to choroby przywropochodne.
Wymienione odmiany przywr mogą wywoływać ataki mięśniowe, bóle mięśni i zapalenie mięśni, podując dystrofię, a także fibromialgię (fibromyalgię).
Fasciolopis buskii należy do przywr (robaków płaskich), które dr Clark znalazła w każdym przypadku raka, infekcji wirusem HIV, choroby Alzheimera, Crohna, mięsaka Kaposiego, jak i wśród ludzi, którzy nie chorowali na te choroby. Cykl życiowy składa się z sześciu etapów. Dr Clark zauważyła, że forma osobnika dorosłego jest jednym ze stadiów, które w normalnych warunkach żyje w organizmie ludzkim tylko w jelitach.
Fasciolopis buskii przez część swojego cyklu rozwojowego żeruje na ślimaku, pełniącym rolę żywiciela pośredniego. Jeżeli jednak w naszym organizmie znajdą się substancje takie jak rozpuszczalniki, zdaniem dr Hulda Regehr Clark, w naszym ciele może się rozwinąć pięć pozostałych stadiów!
Najgroźniejszy jest benzen, który dostaje się do grasicy i rujnuje nasz system immunologiczny (obronny). W przypadku obecności w organizmie benzenu, przywra jelitowa rozwinie się w grasicy, stwarzając dogodne warunki do rozwoju choroby AIDS.
Następny groźny solwent to alkohol propylowy, który gromadzi się w wątrobie. Jest przyczyną zmian nowotworowych – wywołuje stany rakowe w innych, nawet odległych narządach. Jeśli takim rozpuszczalnikiem będzie w naszym organizmie alkohol propylowy, to któryś z naszych organów stanie się żywicielem pośrednim przywry jelitowej – organ ten będzie zagrożony zwyrodnieniem.
Kolejny – Metanol czyli spirytus drzewny powoduje, iż trzustka zostaje żywicielem dla przywry trzustkowej, doprowadzając do dysfunkcji, której skutkiem będzie choroba – cukrzyca.
Jeżeli w naszym organizmie znajdzie się ksylen lub toluen, każda z czterech odmian przywry, do swojego rozwoju wykorzystuje mózg jako żywiciela pośredniego. Powoduje to zaburzenia w pracy mózgu oraz choroby neurologiczne np. epilepsję, schizofrenię, zapalenie opon mózgowych lub może powodować wzmożone uzależnienie alkoholowe.
Metyloetyloketony (MEK) lub metylobutyloketony (MBK) wg. dr Clark powodują, że macica staje się pośrednim żywicielem pasożytów, szczególnie przywr jelitowych. Dorosłe przywry (każda z czterech odmian) w ścianie macicy powodują skurcze i krwawienia poza okresem menstruacji. Jeśli przedostaną się jajowodami do jamy brzusznej, wraz z fragmentami śluzówki macicy, prawdopodobnym rezultatem będzie endometrioza – gruczolistość. Mogą też być przyczyną mięśniaków. Niekiedy znajdzie się tam owcza motylica wątrobowa, przywra przewodów żółciowych, ludzka motylica wątrobowa, a nawet Eurytrema – przywra trzustkowa.
Inne to: chlorek metylenu i trójchloroetan (TCE).
Solwenty czyli rozpuszczalniki służą do rozpuszczania substancji. Czysta woda jest niezbędnym, życiodajnym rozpuszczalnikiem.
Większość innych rozpuszcza tłuszcze biorące udział w formowaniu błon komórkowych, a szczególnie błon komórek nerwowych – podstawy sprawnego systemu nerwowego. Takie rozpuszczalniki zagrażają procesom życiowym Twojego organizmu.
„(…) Motyliczka wątrobowa – Dicrocoelium dendriticum.
Ten robak z grupy przywr ma, podobnie jak wiele innych pasożytów, skomplikowany cykl życiowy. Dorosłe motyliczki żyją w bydle lub innych zwierzętach roślinożernych. Ich jaja wydostają się na zewnątrz wraz z kałem. By mogły rozwinąć się dalej, muszą zostać zjedzone przez ślimaki. Kolejnym żywicielem przywry są mrówki, które zarażają się, zjadając pakiety larw, które wydostają się ze ślimaka. By zakończyć cykl, motyliczka powinna trafić do żołądka krowy. I tu pojawia się problem. Mrówki, w których pasożytują przywry, nie są przecież naturalnym pokarmem bydła. Motyliczki robią więc, co mogą, by ich gospodarz poczuł nieprzepartą chęć zostania zjedzonym przez krowę. Zaczynają nim manipulować.”
Źródło: Gazeta Wyborcza, 05-04-2004, Wojciech Mikołuszko
Podobnie jest w przypadku innych przywr.
Jaja wydalane z kałem żywiciela do dalszego rozwoju, muszą zostać zjedzone przez żywiciela pośredniego, tj. ślimaka. Tam przekształcają się w sporocysty, a po miesiącu wykształca się kolejna faza rozwoju tzw. redie.
Redie przenikają do wątrobotrzustki ślimaka i po ok. 4-6 tygodniach wykształcają się cerkie.
Cerkie to jedyne wolno żyjące stadium rozwoju Clonorchis Sinensis po opuszczeniu organizmu ślimaka. Unosząc się swobodnie w wodzie, oczekują na kolejnego żywiciela w postaci ryb, m.in. karpiowatych i okoniowatych. Wnikają one przez skórę zwierzęcia i usadawiają się w mięśniach, gdzie w ciągu kolejnych 6 tygodni przeistaczają się a metacerkarię.
Metacerkaria jest formą inwazyjną dla żywiciela ostatecznego. Człowiek, kot, pies, zaraża się Clonorchis Sinensis zjadając surowe mięso ryb.
Młode przywry po znalezieniu się w żołądku przedostają się z dwunastnicy przez przewód żółciowy do dróg żółciowych wątroby i tu osiągają dojrzałość płciową.
Wpływ przywr na rozwój chorób
Motyliczka wątrobowa – Dicrocoelium dendriticum
Jest pasożytem wątroby przede wszystkim przeżuwaczy domowych i dzikich, ale również innych gatunków ssaków roślinożernych np. świń, królików, zajęcy itp., a także przypadkowo może zostać pasożytem człowieka.
Zarażenie motyliczką przebiega u człowieka przeważnie bezobjawowo. Jedynie w wyjątkowo intensywnych inwazjach mogą występować dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego oraz powiększenie wątroby.
Motylica wątrobowa owcza – Fasciola hepetica jest pasożytem występującym na całym świecie. Pasożytuje w przewodach żółciowych wątroby głownie u owiec i bydła. Sporadycznie może występować u wszystkich gatunków ssaków m.in. koni, świń, psów, gryzoni oraz u człowieka.
Jeszcze w latach sześćdziesiątych w Polsce ponad 50% bydła było zarażone motylicą. Po przeprowadzonym kompleksowym zwalczaniu motylicy, obecnie szacuje się, iż odsetek zarażonego bydła kształtuje się przykładowo od 0,5-2% w województwie wielkopolskim do 15% w województwach północno-wschodnich.
Alergicy mają nie tylko zatkane drogi żółciowe, jak twierdzi dr Clark, ale są często zarażeni owczą motylicą wątrobową Fasciola hepetica.
Przyczyną tej sytuacji może być często spotykana alergia na wełnę i lanolinę, np. w kosmetykach. Niewielka ilość tych pasożytów będzie prawie niezauważalna, ale z czasem większa ich ilość przedostaje się do jelit i może spowodować najgorsze typy alergii.
Przywra chińska – Clonorchis Sinensis jest bardzo częstym pasożytem przewodów żółciowych człowieka, świni, kota, psa, gryzoni i innych ssaków. Ponad 10 milionów ludzi jest zarażonych tą przywrą. Człowiek zaraża się Clonorchis Sinensis zjadając surowe mięso ryb.
Przy niewielkiej liczbie pasożytów, objawy chorobowe nie występują. Kiedy inwazja staje się silniejsza – w organizmie sa setki lub tysiące osobników – przewody żółciowe ulęgają rozszerzeniu, ich nabłonek rozrasta się, powstają wszelkiego rodzaju przerosty – brodawczaki, gruczolaki – powodujące zmiany nowotworowe – raka. Występują stany zapalne wątroby, pęcherzyka żółciowego, które z czasem mogą doprowadzić do marskości wątroby.
objawy: powiększenie wątroby, żółtaczka.
Czy wiesz, że…
… w trzustce osób cierpiących na cukrzycę znaleźć można przywrę Eurytrema pancreaticum, która powszechnie występuje u bydła?
Prawdopodobnie do organizmu człowieka przedostaje się w mięsie i produktach nabiałowych. Z tego powodu, nawet po zlikwidowaniu pasożytów, można łatwo ulec ponownemu zakażeniu. Przywry, które zostały przyciągnięte jak magnes do trzustki – zwabione obecnością w tym narządzie alkoholu metylowego, powodują uszkodzenie wysepek Langerhansa.
To najnowsze, odkrycie naukowe sprawia, że powstaje nadzieja dla wszystkich chorych na znaczną poprawę zdrowia, a w wielu przypadkach być może na zupełne wyleczenie z cukrzycy typu I (tzw. insulinozależnej), a także typu II. Okazuje się przecież, iż cukrzyca nie polega jedynie na stałych i wyłącznych niedomaganiach metabolicznych, ale na zatruciu organizmu solwentami oraz na inwazji pasożytów, co daje nam efekt poważnej KWASICY METABOLICZNEJ! Zdarza się również, że w trzustce gnieżdżą się lamblie.
Objawy zakażenia przywrami:
Ogólna niedyspozycja, bóle głowy, osłabienie apetytu, pokrzywka, pokarmowe i skórne alergie, bóle brzucha, ostre i przewlekłe zapalenie wątroby, gorączka, duszność, wodobrzusze, wysadzanie gałek ocznych. Zakażenie jest podłożem kamienicy żółciowej, a często i błędną diagnozą z podejrzeniem o kamicę. Wątroba staje się twarda i powiększona; możliwe jest także powiększenie śledziony. Występują cykliczne ataki bólu oraz chroniczne zapalenie wątroby. Rozpoznanie choroby opiera się na wykryciu cyst w kale lub stwierdzeniu przeciwciał we krwi.
Bibliografia:
1)G. Bartosz, Nowotwory. Druga twarz tlenu. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008
2) A.Deryło, Parazytologia i akaroentomologia medyczna – Warszawa 2002
3) W.T. Dobrzański, Zarys Mikrobiologii dla farmaceutów. PZWL, Warszawa 1980.
4) B. Mach, K. Ulewicz, Zarys Kliniki Chorób Zakaźnych i Tropikalnych. Tom I. Wyd. AM im. Mikołaja Kopernika w Krakowie, Kraków 1986.
5) W. Brühl, R. Brzozowski, Vademecum lekarza ogólnego. PZWL, 1983.
6) dr H. Clark, Kuracja życia.